اگر مادری نوزاد خود را زودتر از 37 هفتگی به دنیا بیاورد، در واقع با زایمان زودرس مواجه شده است.
هر چند که در اغلب موارد علت این امر ناشناخته مانده است.
اما باز هم زایمان زودتر از موعد می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد.
اما از آنجایی که نوزادان نارس در معرض مرگ و همچنین مشکلات رشد ذهنی و جسمی هستند بنابراین شناخت مهم ترین علل در این زمینه و پیشگیری از این زایمان امر مهمی است.
پس اگر می‌خواهید درباره این موضوع بیشتر بدانید با ما در این بخش همراه شوید.
زایمان زودرس چیست و چه مشکلاتی دارد؟
به مواقعی که مادر در هفته های 20 تا قبل از 37 هفتگی نوزاد خود را به دنیا می‌آورد زایمان زود رس می‌گویند.
این نوع زایمان یکی از مهم ترین علت های مرگ در نوزادان است که آمار بسیاری در آفریقا و آسیا دارد.
متأسفانه از مهم ترین مشکلات زایمان زودرس می‌توان به:
- مرگ بیش از نیمی از نوزادان زودرس
- مشکلات و بیماری های فیزیکی
- مشکلات تنفسی، قلبی، گوارشی، بینایی
- اختلالات ذهنی و یادگیری
و بسیاری از ناتوانی های دیگر اشاره کرد.
البته باید گفت امروزه با اقدامات پیشرفته پزشکی و روش های کاربردی در کشورهای توسعه یافته تعداد مرگ نوزادان نارس کاهش یافته و نوزادانی که زنده می‌مانند در آینده مشکلات خاص را ندارند.
مهم ترین دلایل و علت زایمان زود رس چیست؟
زایمان های زودرس اغلب دلیل خاصی را ندارند و به شکل خودبه‌خودی اتفاق می‌افتند.
اما برخی از این زایمان‌ها که منجر می‌شود تا جنین را به ناچار و زودتر از موعد به شیوه سزارین به دنیا بیاورند به دلیل ابتلای مادر به برخی بیماری است.
حتی در برخی موارد عوارض بارداری از جمله پره اکلامپسی که می‌تواند برای نوزاد و مادر تهدید کننده باشد باعث زایمان زود هنگام خواهد شود.
اما علاوه بر این موارد از جمله مهم ترین علت های زایمان زودرس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مصرف سیگار در دوران بارداری
- مصرف نوشیدنی های الکلی
- بارداری دوقلو یا چندقلویی
- افزایش فشار خون
- ایجاد اختلالت مربوط به جفت (چسبندگی جفت، جدا شدن جفت یا داشتن جفت سر راهی)
- افزایش قند خون
- ابتلا به عفونت رحمی یا غیر رحمی ( کلامیدیا و گنوره، واژینوز باکتریال، عفونت ادراری، عفونت آپاندیس، عفونت کلیه و ذات الریه)
- بارداری در سن بالا یا پایین (بارداری زیر 17 سال و بالای 35 سال)
- بیماری های دهان و لثه
- اختلالات در ساختار رحم از جمله کوتاه بودن دهانه رحم
- استرس زیاد و کار سنگین
- کم خونی شدید
- لقاح جنین به روش خارجی
- سابقه زایمان زودرس یا عوامل وراثتی
تشخیص زایمان های زودرس توسط پزشک
باید گفت امروزه با پیشرفت علم پزشکی اغلب زایمان های زوردس توسط پزشک تشخیص داده می‌شوند.
به طوری که می‌توان گفت حدوداً 4/1 این موارد را می‌توان پیش بینی کرد.
این نکته را نیز یادآور می‌شویم که در صورت ابتلای مادر به مسمومیت شدید بارداری و یا متوقف شدن رشد جنین زایمان به صورت سزارین و پیش از 37 هفتگی انجام می‌شود.
هر چند که در برخی موارد این زایمان غیر قابل تشخیص و پیش بینی است.
بنابراین با پاره شدن زودهنگام کیسه آب یا باز شدن دهانه رحم، فرد با زایمان زود رس روبرو می‌شود.
همچنین بخوانید: با گریه نوزاد چگونه رفتار کنیم؟
نحوه تشخیص زایمان های زودرس چگونه است؟
امروزه از 2 روش برای تشخیص زایمان زود رس کمک می‌گیرند. این روش‌ها که به عنوان روش های غربالگری انجام می‌شوند شامل:
- اندازه گیری طول دهانه رحم با سونوگرافی
- غربالگری فیبرونکتین جنین
هستند.
در روش اول به خوبی دهانه رحم و شرایط رشد جنین مورد بررسی قرار می‌گیرد.
سپس در صورت مشاهده موارد غیر طبیعی در دهانه رحم، کمردرد درد یا احساس درد و فشار در لگن، ترشح موکوس و یا لکه بینی و خونریزی واژینال پزشک اقدامات لازم را برای پیشگیری از این زایمان زودتر از موعد انجام می‌دهد.
شیوه دوم نیز عمدتاً برای افرادی انجام می‌شود که برخی از علائم این زایمان را دارند.
با این تست میزان فیبرونکتین جنینی یا همان پروتئین تولید شده توسط جنین اندازه گیری می‌شود.
در صورت افزایش این ماده و ترشح آن در دهانه رحم و واژن قبل از 37 هفتگی، پزشک معالجات خود را انجام داده و با کمک داروهای مورد نیاز از زایمان زودرس جلوگیری می‌کند.
ضمن اینکه با تزریق دارهای خاص به رشد و تکامل سریع‌تر ریه‌های نوزاد کمک می‌کند.
روش های پیشگیری از زایمان زودرس
برای پیشگیری از رخ دادن زایمان های زودرس لازم است تا به نکات و موارد بسیاری توجه کنید.
بنابراین لازم است تا:
- قبل از بارداری خیالتان از داشتن بیماری های رحمی راحت باشد.
- در طول بارداری تحت مراقبت پزشک باشید.
- هیچ دارویی را بدون مشورت پزشک مصرف نکنید.
- وزن خود و تغذیه تان را تحت کنترل قرار بدهید.
- سلامت جسمی و روحی تان را حفظ کنید.
- از مصرف مواد الکلی و مواد مخدر به ویژه کوکائین پرهیز کنید.
همچنین از انجام کارهای سنگین خودداری نموده و سعی کنید قبل از بارداری مشکلات مربوط به دهان و دندان خود را برطرف کنید.
سخن پایانی
با وجود هر آنچه گفته شد شما می‌توانید با مراقبت های لازم از وقوع زایمان زودرس و عواقب آن در امان باشید.
بنابراین اگر در شرایط خاصی هستید که ممکن است این اتفاق برایتان رخ بدهد حتماً قبل از هر اقدامی برای بارداری و در حین بارداری تحت مراقبت های یک پزشک متبحر باشید.
